SM dhe ushtrimet fizike

SM mund të ndikojë në lëvizjen tuaj. Le ta ndryshojmë atë në mënyrë aktive.

Ushtrimet fizike kanë përfitime për shëndetin mendor dhe fizik për të gjithë.¹

Përveç përmirësimit të gjendjes së përgjithshme fizike, stërvitja mund të përmirësojë forcën dhe stabilitetin e muskujve, fleksibilitetin, ekuilibrin, lodhjen dhe në përgjithësi mund t'ju bëjë të ndiheni më mirë.^1–3

Mundohem të ushtroj çdo ditë. Mendoj se kjo është e rëndësishme për pothuajse të gjithë - ndihmon për të mbajtur muskujt e mi të fortë, por gjithashtu më largon mendjen nga gjërat dhe më relakson.

Conor

Jeton me SM që nga viti 2003

rmsLabelViewAuthorProfile

Përpara diagnozës sime me SM, nuk kam ndjekur ndonjë regjim specifik të ushtrimeve. Herë pas here shkoja në palestër ose vrapoja jashtë. Ironikisht, të qenit i diagnostikuar me SM më bëri të shikoja me kujdes aftësinë time fizike dhe më bëri të dëshiroj të marr kontrollin dhe të bëhem më i fortë. Ushtrimet fizike më fuqizuan. U bënë pasioni im dhe krijuan mantrën time, 'Unë kam SM, por ajo nuk më ka mua!' Tani 8 vjet pas diagnozës sime, unë jam ende duke praktikuar Pilates, ende duke bërë gjimnastikë në ujë dhe tani kam futur çiklizmin dhe ecjen në rutinën time. Unë i di kufizimet e mia, dëgjoj trupin tim, jetoj jetën dhe argëtohem.

Jennifer

Jeton me SM që nga viti 2006

rmsLabelViewAuthorProfile

Sa herë që ushtroj, ndihem sikur po e mposht SM! Kur godas palestrën dhe arrij një rekord të ri personal, më duket sikur po rimarr kontrollin dhe po e fitoj luftën për një ditë tjetër.

Mike

Jeton me SM që nga viti 2014

rmsLabelViewAuthorProfile

Sfido SM dhe bëhu më aktiv…

• Është treguar gjithashtu se stërvitja përmirëson ekuilibrin tek njerëzit me SM – lexoni faqen tonë për ushtrimet e balancit për t’ju ndihmuar të keni një jetë më të ekuilibruar.
• Lexoni faqen tonë të Programit të Ushtrimeve për SM për të mësuar më shumë se si mund t’ju ndihmojë fokusimi në qëndrueshmëri, rezistencë dhe ushtrime aerobike

Me SM, stërvitja mund të jetë një nga gjërat e fundit që dëshironi të bëni. Ju madje mund të mendoni se stërvitja do ta përkeqësojë SM tuaj. E vërteta është se aktiviteti fizik dhe ushtrimet aerobike janë vërtetuar se ndihmojnë në përmirësimin e simptomave të SM, duke përfshirë spazmat e muskujve, dobësinë e muskujve, lodhjen, ekuilibrin dhe mirëqenien e përgjithshme.^2,3-5

Si ndikoi stërvitja në simptomat e Mike?

Mike ishte në palestër kur vuri re se nuk kishte kontroll mbi anën e djathtë të trupit. Më vonë zbuloi se kishte SM dhe ky ishte relapsi i tij i parë.

Kur pata relapsin e parë, nuk e dija që ishte SM. Kështu, u përpoqa të vazhdoj të ushtrohem pa kontroll mbi gjysmën e djathtë të trupit tim - është shumë qesharake, duke vështruar prapa!

Mike

Jeton me SM që nga viti 2014

rmsLabelViewAuthorProfile

Me ndihmën e neurologut të tij për të gjetur një plan të përshtatshëm të ushtrimeve dhe disa përpjekje në palestër, ai ishte në gjendje të përmirësonte simptomat e tij dhe të kthehej në nivelin e fitnesit në të cilin ishte përpara relapsit të tij.

Duhet punë e vështirë për të marrë rezultate të mira – veçanërisht nëse sapo keni pasur një relaps – por mos harroni se nuk duhet të hiqni dorë dhe se e gjithë puna e vështirë ia vlen!

Mike

Jeton me SM që nga viti 2014

rmsLabelViewAuthorProfile

Terapia fizikale përfshin stërvitjen, rehabilitimin dhe fizioterapinë. Të gjitha këto janë pjesë të rëndësishme të menaxhimit të SM tuaj.³ Ajo mund të përshtatet me nevojat tuaja individuale, pavarësisht nëse jeni diagnostikuar rishtazi, sapo keni pasur një relaps ose keni jetuar me SM për një kohë.³

Terapia fizikale mund të përfshijë programe ushtrimesh dhe stërvitje për të ndihmuar në përmirësimin e ekuilibrit dhe lëvizshmërisë tuaj.^6–8 Mund t'ju ndihmojë gjithashtu të gjeni mënyra më të mira për të kryer detyrat e përditshme.^6,7

Terapia fizikale mund të përfshijë:⁸

• Shtrirjet dhe lëvizjet për të ndihmuar në lehtësimin e spazmave të muskujve dhe për t’i mbajtur muskujt tuaj të fortë ⁸

• Ushtrime për të përmirësuar rangun  tuaj të lëvizjes, të tilla si drejtimi dhe përkulja e këmbëve dhe krahëve ⁸

• Këshilla për të parandaluar rëniet ⁸

• Mënyrat për të kursyer energjinë nëse përjetoni lodhje

  ⁸

Unë i zbulova Pilates rreth një vit pas diagnozës sime dhe ato ndryshuan jetën time për të mirë. Kam ushtruar me një fizioterapeut, i cili ishte gjithashtu një instruktor i trajnuar i Pilates. Unë fillova si e re dhe isha shumë krenare për atë që po arrija. Nuk shqetësohesha për gjërat që nuk mund t'i bëja për shkak të sëmundjes sime, përkundrazi u fokusuam në të gjitha gjërat që mund t’i bëja.

Jennifer

Jeton me SM që nga viti 2006

rmsLabelViewAuthorProfile

Para se të filloni terapinë fizikale, bisedoni me ekipin tuaj të kujdesit shëndetësor për tu siguruar që ushtrimet dhe këshillat janë përshtatur nevojave tuaja specifike.

Përveç terapisë fizikale, ka shumë strategji të tjera të rehabilitimit, si terapia e të folurit dhe terapia profesionale, për t’ju ndihmuar të ndiheni dhe të funksiononi sa më mirë. ⁶

Mund të mësoni më shumë rreth rehabilitimit në këto faqe të internetit:

• Shoqata Kombëtare e SM këtu ofron një përmbledhje të llojeve të rehabilitimit
• Shoqata e Kanadasë e MS këtu ka një faqe mbi rehabilitimin e SM

Nëse jeni duke përjetuar probleme me lëvizjen ose balancin, flisni me ekipin tuaj të kujdesit shëndetësor për rehabilitimin e lidhur me SM. Së bashku, ju mund të krijoni një plan të personalizuar të rehabilitimit për t’ju ndihmuar të ecni përpara në drejtimin e duhur.

Përpara se të filloni të ushtroni ose të rrisni nivelet tuaja të aktivitetit, bisedoni me ekipin tuaj të kujdesit shëndetësor për të siguruar që programi juaj i ushtrimeve është ai i duhuri për ju. Ata do të ju këshillojnë për llojet e ushtrimeve më të përshtatshme për ju duke u bazuar në stilin e jetës, qëllimet dhe simptomat.⁸

Mbani mend këto këshilla për ushtrime të sigurta dhe efektive: ^8–10

• Gjeni një palestër me një strukturë të përshtatshme për nevojat tuaja dhe merreni parasysh ti tregoni stafit se keni SM, në mënyrë që ata të mund të ofrojnë ndihmë shtesë nëse është e nevojshme
• Jini të vetdijshëm për kufizimet tuaja fizike dhe mos e teproni
• Gjithmonë ngrohuni fillimisht dhe filloni ngadalë
• Pushoni ndërmjet ushtrimeve
• Zgjidhni një zonë me hapësirë të mjaftueshme për të ushtruar në mënyrë të sigurtë gjatë stërvitjeve tuaja – largoni çdo rrezik potencial, si qilimat!
• Përpiquni të shmangni nxehjen e tepërt, pasi, në disa raste, kjo mund të sjellë simptoma

Megjithëse stërvitja është e sigurt dhe inkurajuese për shumicën e njerëzve me SM, në disa raste, një rritje në temperaturën e trupit mund të shkaktojë një përkeqësim të përkohshëm të simptomave.¹⁰ Kjo është vetëm diçka për të cilën duhet të keni parasysh dhe sigurisht që nuk duhet t’ju ndalojë të jeni në formë dhe aktiv. Më poshtë janë disa këshilla se si të qëndroni kur ushtroni me SM:¹⁰

• Ushtroni në një dhomë me ajër të kondicionuar
• Vishni rroba të lehta dhe që ventilohen – madje mund të provoni një jelek ftohës
• Pini rregullisht pije të ftohta
• Shkoni për të notuar në një pishinë të freskët ose bëni një dush të ftohtë (mund të jetë një ide e mirë të njoftoni stafin në pishinë që keni SM, për qëllime sigurie dhe në rast se mund të keni nevojë për ndihmë ose asistencë gjatë notit)
• Nëse ushtroni jashtë, bëjeni herët në mëngjes ose në mbrëmje kur është më freskët ose përpiquni të qëndroni në hije

Unë luftoj me nxehtësinë dhe kam vapë pothuajse gjatë gjithë kohës. Kjo do të thotë që më gjejnë shpesh me pantallona të shkurtra, edhe në dimër! Praktikisht, mendoj se dushi i ftohtë mund të ndihmojë, si dhe pijet e ftohta.

Conor

Jeton me SM që nga viti 2003

rmsLabelViewAuthorProfile

Mendoj se është më mirë të vishni disa shtresa me rroba në mënyrë që të mund të shtoni ose hiqni ato nëse keni vapë ose ftohtë. Në verë, kjo më duket veçanërisht e rëndësishme.

Katie

Jeton me SM që nga viti 2016

rmsLabelViewAuthorProfile

Vetëm filloni!

Angazhohuni mendërisht

Gjeni mënyra për të qenë aktiv në jetën e përditshme

Provoni një sport të ri. (Dhe gjithashtu socializohuni!)

Ne biseduam me Mike për të mësuar rreth përvojave të tij me stërvitjen dhe se si e ndihmoi atë të merrte më shumë kontroll mbi jetën e tij.

1. Vetëm filloni! Këshilla ime e parë për të bërë ushtrime është që të filloni. Sesioni juaj i parë mund të mos jetë më i miri, por nga përvoja ime, sapo të filloni të shihni rezultate dhe të ndjeni energjinë që merrni nga stërvitja, thjesht nuk mund të ndaleni!
2. Angazhohuni mendërisht Përveçse shkoj në palestër, më pëlqen të provoj edhe ushtrime për trurin tim. Neurologu im më rekomandoi disa ushtrime speciale për të stërvitur anën e majtë të trurit tim, si të bëj gjëra me dorën e majtë për disa orë çdo ditë (unë jam i djathtë, kështu që kjo është një sfidë).
3. Gjeni mënyra për të qenë aktiv në jetën e përditshme Ju nuk keni nevojë të shkoni në palestër për të ushtruar trupin tuaj. Më pëlqen gjithashtu sfida e përditshme e të qenit aktiv – nëse ka një zgjedhje midis ashensorit apo shkallëve, unë marr shkallët. Më mban në formë dhe më jep një ndjenjë arritjeje. 4. Provoni një sport të ri. (Dhe gjithashtu socializohuni!) Unë luaj basketboll me miqtë e mi gjatë verës, gjë që është argëtuese sepse nuk është vetëm stërvitje, por është gjithashtu një mënyrë për t’u shoqëruar dhe siguron një ndjenjë të bashkësisë.

Pse të mos përdorni disa nga këshillat e Mike dhe të gjeni një mënyrë për t'u aktivizuar që funksionon për ju?

1. Halabchi F, et al. BMC Neurol. 2017;17:185.
2. Motl RW, et al. Lancet Neurol. 2017;16:848–56.
3. Döring A, et al. EPMA J. 2012;3:2.
4. Dalgas U, et al. Mult Scler. 2008;14:35–53.
5. Gallien P, et al.  Ann Readapt Med Phys. 2007;373–6.
6. National MS Society. Rehabilitation. https://www.nationalmssociety.org/Treating-MS/Rehabilitation#section-1 [aksesuar në maj 2020].
7. MS Society of Canada. Rehabilitation. https://mssociety.ca/managing-ms/living-with-ms/ms-care/rehabilitation-in-ms [aksesuar në maj 2020].
8. Web MD. Multiple sclerosis and exercise. https://www.webmd.com/multiple-sclerosis/multiple-sclerosis-exercise#1 [aksesuar në prill 2020].
9. MS Society. Moving more with MS. https://www.mssociety.org.uk/care-and-support/everyday-living/staying-active/simple-exercises-for-ms [aksesuar në maj 2020].
10. National MS Society. Heat and temperature sensitivity. https://www.nationalmssociety.org/Living-Well-With-MS/Diet-Exercise-Healthy-Behaviors/Heat-Temperature-Sensitivity [aksesuar në maj 2020].